Лексикография ҳамчун қадимтарин соҳаи забоншиносӣ бо амалия ва назарияи фарҳангнигорӣ машғул аст. Фарҳанг системаи луғавии забонро фаро гирифта, ҳар калимаи онро чун воҳиди махсус ва беназири забон дар бар мегирад. Идрок, дониш, маҳорат ва истифодаи оқилонаи фарҳангнома аз муҳимтарин хислатҳои фарҳангпазирию фарҳангсолории ҳар фарди ҷомеа маҳсуб меёбад, зеро фарди фарҳангсолор дар кори болобурди фарҳангнокиву забонгароии ҷомеа саҳми бузур дошта метавонад. Дар фарҳангнигории муосир зиёда аз 50 навъи луғат маълум аст ва байни онҳо фарҳанги муҳовара таърихи куҳан дошта, мақоми махсусеро соҳиб гардидааст. Қабл аз интишори муҳовара китобгунаҳои санскритӣ бо номи вожаномак, ганҷбар(дар Ғарб тезаурус, азбуковник) ҳамин вазифаро иҷро мекардаанд. Аз асри 19, муҳовара бештар интишор ёфта, маъмулан бо мақсадҳои таълимӣ ва роҳбаладӣ истифода мешуд. Баъди соҳибистиқлол гардидани Ҷумҳурии Тоҷикистон ва рушди туризм зарурат ба ин навъи луғат афзуд, ки ин ба рушди он чун жанри фарҳангнома мусоидат менамояд.
луғат, муҳовара, забон, забоншиносӣ, низоми луғавӣ, тафсир, тарҷума, воҳиди луғатӣ, функсия, очерки грамматикӣ
1. Баевский С. И. Ранняя персидская лексикография. ХI-XV вв. / С. Баевский-М.: Наука, 1989.-169 с.
2. Берков В.П. Двуязычная лексикография / В. П. Берков. – М.: ООО «Издательство Астрель», 2004. – 236 с.
3. Воҳидов А. Аз таърихи луғатнависии тоҷику форс / А. Воҳидов.- Самарқанд, 1980.- 167с.
4. Ғафоров М. А. Қомусирусӣ бафорсӣ(Персидско-русскийсловарь).-Санкт- Петербург, 1913, т. 1.- 432 с.
5. Касарес X. Введение в современную лексикографию [Текст] /X. Касарес; перевод с испанского Н. Д. Аратюновой, ред. и примеч. Г. В. Степанова. – М.: Изд-во иностр. литературы, 1958. – 364 с.
6. Левченко Г. А. Словарь- разговорник в России: типологический и социолингвистический аспекты: автореф. дисс. канд. филол. наук.- М., 2007.- 26 с.
7. Лингвистический энциклопедический словарь.-М.:СЭ,1990.-683 с.
8. Мамадназаров А. Становление и развитие таджикской переводной лексикографии ХХ и начала ХХI вв. / А. Мамадназаров . – Душанбе: Эр-граф, 2016. – 415 с.
9. Маҷидов Ҳ. Забони адабии муосири тоҷик. ҷ 1. Луғатшиносӣ. - Душанбе, 2010. - 244 с.
10. Наливкин В. П. Руководство к практическому изучению персидского языка.- Казань, 1990.
11. Ожегов С. И. Словарь русского языка.- М.: Русский язык, 1987.- 954 с.
12. Проблемы лексикографии. – СПб.: Изд-во С.-Петерб. ун-та, 1997. – 203 с.
13. Ромпурӣ Муҳаммад Fиёсуддин. Fиёс-ул-луғот (таҳияи А. Нуров). ҷ. 1. - Душанбе: Адиб, 1987. - 460 с.; ҷ. 2. -Душанбе: Адиб, 1988. - 416 с.
14. Русско-таджикский словарь.-М.:Русский язык,1985.-1280 с.
15. Старчевский А. В. Переводчик с русского языка на персидский .- СПб.: А. Траншель, 1886.-171 с.
16. Фарҳанги забони тоҷикӣ.-М.: Советская энциклопедия, 1969, ҷ. 1.-951с.; ҷ. 2.-952 с.
17. Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ.- Душанбе: Сомонаи Фирдавсӣ ҷ.1,-2008, - 949 с.
18. Хотамтоев Ш. Краткий русско-таджикский словарь.-Когон, 1889
19. Ҳошимов С. Луғатнигорӣ / С.Ҳошимов.- Душанбе: Маориф ва фарҳанг,2004.-79с.
20. Шокиров Т. С. Вижагиҳои лексикографии як луғати фаромӯшшуда.-Т. С. Шокиров //Масъалаҳои мубрами забон ва адаби форсии тоҷикӣ. Маҷм. мақ. конф. илмии байналмилалӣ ба шарафи 25-солагии Истиқлоли давлати ҶТ.-Душанбе, 29 сент 2016.- Душанбе: Дониш,2016.-380 с.
21. Шокиров Т. С., Кенджаева М. Фразеологические единицы в восточных словарях/ Т. С. Шокиров, М. Кенджаева.//Фундаментальные исследования. Филологические науки.-М., 2015.-№2(14).- С.3196-3200.
22. Щерба Л. В. Опыт общей теории лексикографии / Л.В.Щерба // Языковая система и речевая деятельность. −Изд. 2-е, стереотип. –М.: ЕдиториалУРСС, 2004. – 266 с.