0.0/5 овоз (0 овозҳо)

Робитаи чанд вожаи марбут ба ҷонишини «Таърихи байҳақӣ» бо гўишҳои муосири тоҷикӣ

Муаллиф (он)

Азимова Умеда Абдумавлоновна

Чакидаи мақола

Мақола ба робитаи забони «Таърихи Байҳақӣ» бо шеваҳои муосири тоҷикӣ дар мисоли корбурди ҷонишинҳо ва бандакҷонишинҳо бахшида шудааст. Муаллиф дар асоси маводи гирдоварда муайян кардааст, ки истифодаи бархе аз ҷонишинҳо ба шакли ғайримаъмул ё дар вазифаи хосса ҳодисаи имрӯза ё дирӯзи наздик набуда, таърихи ҳазорсола доранд.

Дар ҷараёни таҳлили ин гурӯҳи унсурҳои луғавӣ муаллифи мақола ба бардоште расидааст, ки ҷонишини шумо ҳанӯз дар «Таърихи Байҳақӣ» нисбат ба шахсҳои дуюми танҳо ва ҷамъ ба кор рафтааст. Аз ин рӯ, он «эҷод»-и соҳибони шеваи шимолии забони тоҷикӣ нест. Дар шакли тахфифёфта мавриди истифода қарор доштани иддае аз унсурҳои грамматикии марбут ба ҷонишин низ сарнавишти куҳан доранд.

Калидвожаҳо

калима, шева, лаҳҷа, «Таърихи Байҳақӣ», осори асримиёнагӣ, ҷонишин, бандакҷонишин, тахфифёфта, вариант, шакли маъмул

Пайнавишт

1. Абдуллозода Р. Ибораҳои халқӣ. – Душанбе: Дониш, 1974. – 204 с.

2. Байҳақӣ, Хоҷа Абулфазл Муҳаммад ибни Ҳусайн. Таърихи Байҳақӣ. Таҳиягари матн, муаллифи муқаддима, ҳавошӣ ва феҳристҳо Сайфуллоҳи Муллоҷон. – Душанбе: Бухоро, 2014. Ҳамаи мисолҳо аз ҳамин нашр аст. Аз ин рӯ, бори аввал рақами китоб ва саҳифаи мисол зикр гардида, минбаъд танҳо саҳифааш ишора мешавад.

3. Валии Самад, Аъзами Худодод. Дурахши як ахтари сӯзон. -Душанбе: Матбуот, 2001. -317 с.

4. Деҳхудо А. Луғатнома. Ҷилди 29. - Теҳрон, 1373. – 568 с.

5. Залеманн К.Г., Жуковский В.А. Краткая грамматика новоперсидского языка с приложением метрики и библиографии. –СПб., 1890. -189 с.

6. Маҳмудов М., Ҷӯраев Ғ, Бердиев Б. Фарҳанги гӯишҳои ҷанубии забони тоҷикӣ. - Душанбе, 2012. – 874 с.

7. Расторгуева В. С. Очерки по таджикской диалектологии. Выпуск 3. –М.: Изд-во АН СССР, 1956. -190 с.

8. Расторгуева В.С., Молчанова Е.К. Среднеперсидской язык// ОИЯ. Среднеиранские языки. - М.: Наука, 1981. - С. 6-147.

9. Расторгуева В.С., Молчанова Е.К. Парфянский язык// ОИЯ. Среднеиранские языки. - М.: Наука, 1981. - С.147-232.

10. Румӣ Ҷ. Маснавии маънавӣ. Танзим, таҳия ва баргардони Бадриддин Алиев ва Алӣ Муҳаммади Хуросонӣ. – Теҳрон: Замон, 1379//2001. - 728 с.

11. Сиёев Б. Таърихи ҷонишинҳои забони тоҷикӣ.- Душанбе, 1972. - 235 с.

12. Сиёев Б. Ташаккули ҷонишинҳо дар забони тоҷикӣ. - Душанбе: Ирфон, 2002.- 495 с.

13. Сияев Б. Формирование местоимений в таджикском языке: автореф.дисс…докт-ра филол.наук. – Душанбе, 2003.- 57 с.

14. Ҳасанов А. Унсурҳои луғавӣ ва сарфию наҳвии осори садаҳои Х-Х111 дар гӯиши шимолӣ (бахши Фарғонаи ғарбӣ). –Хуҷанд: Нури маърифат, 2003. – 254 с.

15. Хонларӣ П.Н.Дастури таърихии забони форсӣ. Чопи аввал. - Теҳрон, 1369, - 254 с.

16. Шамисо С. Сабкшиносии наср. - Теҳрон, 1357. – 147 с.

17. Шариат М.Ҷ. Дастури забони форсӣ. Чопи панҷум. - Теҳрон, 1357. – 328 с.

Шарифов Б. Хусусиятҳои морфологии «Бадоеъ-ул-вақоеъ». –Душанбе: Дониш,1979. – 215 с.