Зикр шудааст, ки дар ғазалиёти Аҳмадҷони Раҳматзод бо ёрии соматизмҳо сохтани калимаҳои мураккаб аз ҷумла бо воҳидҳои лексикии чашм, абрӯ, даст, пой, дил, ҷигар, тан, руҳ ва ғайра, ки дар ташаккули конструксияҳои мураккаби образнок нақши муҳим мебозанд, мавқеи махсусро ишғол мекунад. Шоир вожаҳои мураккаберо, ки бо корбурди соматизмҳо сохта шудаанд, ҳам ба маънои аслӣ ва ҳам ба маънои маҷозӣ истифода бурдааст. Мураккабвожаҳои дорои ҷузъи соматикиро дар осори Аҳмадҷони Рахматзод метавон ба ду гурӯҳ ҷудо намуд: 1. Мураккабвожаҳои дорои ҷузъи соматикӣ, ки танҳо дар осори ӯ вомехӯранд, яъне самараи тахайюли эҷодии шоир мебошанд. 2. Мураккабвожаҳои дорои ҷузъи соматикӣ, ки дар осори шоирони пешин ва муосир низ ба чашм мерасанд. Таъкид гардидааст, ки калимаҳои мураккаби гурӯҳи дуюм дар ғазалиёти Аҳмадҷони Раҳматзод дар аксар маврид тобишҳои махсуси маъноӣ пайдо кардаанд.
Аҳмадҷони Раҳматзод, ғазал,соматизмҳо, калимасозӣ, мураккабвожаҳо, тахайюли эҷодӣ, маънои аслӣ, маънои маҷозӣ
1. Алишерзода Ф. Калимасозии вожаи “дил” дар ашъори Фарзона. //Ахбори ДДҲБСТ.Силсилаи илмҳои гуманитарӣ —Хуҷанд, 2017.-№4 (73).-С.81-89.
2. Бобоева, Т. Тасвир дар шеъри муосири тоҷик (дар мисоли ашъори Фарзона): автореф. дис. ... н.и.филол. / Тайиба Бобоева. – Хуҷанд, 2002. – 25 с.
3. Қодирова Ф.Маънисозии калимаи “сухан” ва муродифҳои он дар эҷодиёти Аҳмадҷони Раҳматзод /Сухан аз ҳафтоди Раҳматзод (таҳия, тадвин ва пешгуфтори Шоира Олимова). — Хуҷанд: Хуросон. 2024. – С. 313-323.
4. Муҳаммад Fиёсуддин ибни Ҷалолиддин ибни Шарафуддини Ромпурӣ. Fиёс-ул-луғот.(таҳияи А. Нуров). – Душанбе: Адиб, 1987. - Ҷ.1. – 460 с.Ҷ.2, 1988. – 416 с.
5. Набавӣ А. Адабиёт ва нақди адабӣ. — Душанбе: Адиб, 1993. – 260 с.
6. Олимҷонов, М. Муруре ба калимасозиҳои устоди сухан. М. Олимҷонов // Ҳақиқати Суғд. №98. 14.08.2014.
7. Раҳматзод А. Асарҳои мунтахаб. – Хуҷанд: Хуросон, 2022. Ҷ.1. – 511 с.
8. Сатторзода А. Куҳна ва нав (дар шеър, нақд ва забон). — Душанбе, 2004. – 254 с.
9. Собирова М.А. Соматизмҳо дар ибораҳои устувори ашъори Камоли Хуҷандӣ /Фаслномаи Камоли Хуҷандӣ. – Хуҷанд, 2016. - №1(5). – С.67-78.
10.Фозилов М. Фарҳанги зарбулмасал, мақол ва афоризмҳои тоҷикию форсӣ. — Душанбе: Ирфон, 1975. Ҷ.1. – 368 с., Ҷ.2. – 365 с. — Душанбе: Нашри Камол, 2014. Ҷ.3. – 638 с.
11.Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ. – Душанбе: Шуҷоиён. 2010. Ҷ.1. – 996 с.; Ҷ.2. – 1095 с.
12.Фарҳанги форсии тоҷикӣ. (зери назари Шукуров М.Ш., Капранов В.А., Р.Ҳошим, Н.Маъсумӣ). Тасҳеҳи М.Шуҷоӣ. – Теҳрон:Фарҳанги муосир, 1385 ҳ. Ҷ.1-2. – 1947 с.
13.Ҳасанов, А. Ҳарфи тозаи Фарзона. А.Ҳасанов// Адабиёт ва санъат. №37. 11.09.2014.
14.Шоҳаҳмад А. (Суруш). Фарҳанги ашъори Камоли Хуҷандӣ. – Хуҷанд: Пайванд, 1996. – 1014 с.
15.Шокиров Т.С. Узввожаҳо дар тасвири бадеӣ / Назаре ба баъзе масъалаҳои забон. – Хуҷанд, 2024. – С. 67-77.