Шарҳи ҳаёт ва фаъолияти тарҷумонии Михаил Лозинский пешниҳод шудааст. Дар баробари ин ба масъалаи усулҳои умдаи консепсияи назариявии тарҷумаи М.Лозинский, тарҷумаҳои ӯ аз забонҳои аврупоӣ, ки аз тарафи аксарияти тарҷумонҳо, муҳаққиқон ва хонандагони одӣ хеле хеб пазируфта шудаанд ва, ҳатто, дар баъзе мавридҳо онҳоро ба ваҷд овардаанд, диққати ҷиддӣ дода шудааст. Тарҷумаи мунҳасир ба фарди «Мазҳакаи илоҳӣ»-и Данте Алигери мавриди арзёбии махсус қарор гирифтааст. Миқдори зиёди иқтибосҳо аз хотираҳои дӯстон, пайвандони тарҷумон оварда шудаанд, ки сифати тарҷумаҳои ӯро тавсиф мекунанд. Тавсифҳои пурихтилофи фаъолияти тарҷумонии М.Лозинский дар нақди адабӣ ва таржумашиносӣ зикр шудаанд. Ба таърихи нашри намунаи барҷастаи адабиёти форсии тоҷикӣ-«Шоҳнома» зери таҳрири Ф.А.Розенберг бо тарҷумаи русии 20 порчаи мунтахаби шеъри А.Фирдавсӣ аз ҷониби М.Лозинский, вижагиҳои забони тарҷумаҳои мазкур таваҷҷуҳи хоса дода шудааст.
М.Лозинский, А.Фирдавсӣ, Ф.А.Розенберг, «Шоҳнома», тарҷумаи русӣ, адабиёти форсу тоҷик
1. Ахматова, Анна. Слово о Лозинском / В кн.: Эткинд Е. Творчество М. Л. Лозинского / А. Ахматова // Багровое светило. – Москва, 1974. – 220 с.
2. Гоян, Георг. Образы «Шах-Намэ» на таджикской сцене / Георг Гоян // Советское искусство. 27 апреля 1941 года. http://opac.nekrasovka.ru/books/NEWSPAPERS/CI/1941/SI_1941_017.pdf (Дата обращения: 07.03.2025).
3. Ивановский И. Воспоминания о Михаиле Лозинском / И. Ивановский // Нева. – 2005. - № 7.
4. Книга царей Шахнаме / пер. М. Л. Лозинского, под ред., с комментариями и статьёй Ф. А. Розенберга. – Москва; Ленинград, 1934. – 156 с.
5. Миллер Е. Михаил Леонидович Лозинский: Из воспоминаний / публ. Ив. Толстого // Русская мысль. 1990. 6 апр.
6. Ожегов С. И. Словарь русского языка: около 57 000 слов/ Под ред. д-ра филол. наук, проф. Н. Ю. Шведовой. – 14 изд., стереотип. – Москва: Рус. яз., 1983. – 816 с.
7. Томашевский Б. В. Мастер перевода / Б. В. Томашевский // Искусство и жизнь. – 1940. - № 8.
8. Эткинд Е. Творчество М. Л. Лозинского / Е. Эткинд // Багровое светило. Москва, 1974. – 220 с.
9. Энциклопедический словарь «Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век» https://lavkapisateley.spb.ru/enciklopediya/i-933/lozinskij-mihail-(дата обращения: 14.02.2025).
10.https://lavkapisateley.spb.ru/enciklopediya/i-933/lozinskij-mihail (дата обращения: 17.02.2025).
11.https://lavkapisateley.spb.ru/enciklopediya/i-1033/lozinskij-mihail- (Дата обращения: 17.02.2025)
12.https://fantlab.ru/translator3748
13.https://wikilivres.ru История одного перевода «Божественной комедии» (Дата обращения: 17.02.2025).