Такрори лексикӣ чун усули муҳимми лингвошеърӣ дар насри шарҳиҳолии Садриддин Айнӣ дар намунаи “Ёддоштҳо” баррасӣ шудааст. Ба лексемаҳои таркоршавандае, ки фаслҳои сол (“зимистон”, “тирамоҳ”)-ро ифода мекунанд, ҳамчунин ба персонажҳои калидӣ – “падар” ва “модар” диққат махсус дода шудааст. Зикр гардидааст, ки такрори калимаҳо вазифаҳои зиёдеро иҷро мекунад: ба вуҷуд овардани сохтори оҳангӣ ва композитсионии матн, интиқоли муҳтавои эҳсосӣ ва фалсафӣ. Лексемаҳои мавсимӣ ба ҳайси маҷозҳои марҳилаҳои ҳаёт хизмат мекунанд, ки ҳолати ботинии қаҳрамонон ва бофтори иҷтимоию фарҳангии замонро ифода менамоянд. Тимсолҳои падар ва модар бори амиқи фарҳангӣ ва эҳсосиро кашида, арзишҳои оилавӣ, идомат ва масоили экзистенсиалиро таҷассум мекунанд. Стратегияҳои тарҷумонии дар варианти русӣ истифода шуда, дар умум семантика ва эҳсосгунҷоиши нусхаи аслро нигоҳ медоранд. Ҳарчанд дар баъзе мавридҳо содакунии услубӣ ба назар мерасад. Таҳлили лингвошеърии такрорҳо серқабатии матнро ошкор месозад ва ба дарки амиқи консепсияи ҳаёти муаллиф, эҳсосоти инсонӣ ва бофтори таърихию фарҳангӣ мусоидат мекунад. Собит карда шудааст, ки такрори лексикӣ дар насри шарҳиҳолӣ унсури калидии ташкили муҳтавоӣ буда, фалсафаи ҳаёт ва воқеияти иҷтимоии ҷомеаи тоҷиконро дар охири қарни ХIХ ва оғози садаи XX инъикос мекунад.
лингвошеър, такрори калимаҳо, лексемаҳои мавсимӣ, стратегияи тарҷумонӣ, насри шарҳиҳолӣ, такрори лексикӣ
1. Айнӣ, С. Ёддоштҳо (чаҳор қисм) / С. Айнӣ. – Душанбе: Сарредаксияи илмии Энсиклопедияи миллии точик, 2000. – 680 с.
2. Айни, С. Воспоминания [Текст] / Пер. с тадж. А. Розенфельд; Изд. подгот. А. Розенфельд [и др.] ; [Акад. наук СССР. Лит. памятники] / С. Айни. – Москва.- Ленинград: Изд-во Акад. наук СССР [Ленингр. отд-ние], 1960. – 1087 с.
3. Барт, Р. Избранные работы: Семиотика. Поэтика: Пер. с фр. / Ролан Барт; Сост., общ. ред. и вступ. ст. [с. 3-45] Г. К. Косикова. – Москва: Прогресс: Универс, 1994. - 615 с.
4. Бахтин, М. М. Эстетика словесного творчества [Текст]: [сб. избр. тр.] / [Прим. С.С. Аверинцева, С.Г. Бочарова] / М. М. Бахтин. – Москва: Искусство, 1979. – 423 с.
5. Виноградов, В. В. О языке художественной литературы [Текст] / В. В. Виноградов. – Москва: Гослитиздат, 1959. – 654 с.
6. Гальперин, И. Р. Текст как объект лингвистического исследования / И. Р. Гальперин; АН СССР, Институт языкознания. – Москва: Наука, 1981. – 139 с.
7. Гаспаров, Б.М. Язык, память, образ: Лингвистика яз. существования / Б. М. Гаспаров. – Москва: Новое лит. обозрение, 1996. - 351 с.