Вежагиҳои сарфӣ ва дараҷаи корбурди авзони ҷамъи шикастаи арабӣ дар китоби “Тарҷумаи Таърихи Яминӣ”-и Ҷурфодиқонӣ баррасӣ шудааст. Қайд карда мешавад, ки яке аз хусусиятҳои муҳимми категорияи шумораи исм дар забони асари мавриди назар фаровон истифода шудани вазнҳои ҷамъи шикастаи арабӣ мебошад. Аз зиёда сӣ намуд ҷамъи шикаста, ки дар забони арабӣ вуҷуд дорад, дар “Тарҷумаи Таърихи Яминӣ”-и Ҷурфодиқонӣ аз рӯйи шонздаҳ вазн дар маҷмуъ 376 калима / 3013 маротиба исм ҷамъбандӣ шудааст. Бо истифода аз усули оморӣ дар бараи сатҳи корбурди вазнҳои ҷамъи шикастаи арабии “Тарҷумаи Таърихи Яминӣ”хулоса бароварда шудааст. Аз рӯи дараҷаи корбурд онҳо ба тариқи зайл тасниф карда шудаанд: 1) серистеъмол - 1782 маротиба (59%); 2) миёнаистеъмол - 843 маротиба (28%) ва 3) камистеъмол - 388 маротиба (13%).
исм, ҷамъи исм, категорияи шумораи исм, вежагиҳои сарфӣ, дараҷаи корбурд, вазнҳои ҷамъи шикастаи арабӣ, усули оморӣ, асари таърихӣ, “Тарҷумаи Таърихи Яминӣ”-и Ҷурфодиқонӣ
1. Ashrapov, B. P. Comparative Analysis of Morphological Peculiarities and Level of Usage of the Suffix -oн/on in the Tajik Literary Language Referring to the XVIII-the - the and XX-th Centuries / B. P. Ashrapov // Stephanos. – 2022. – No. 3(53). – P. 50-57.
2. Баранов, В.Х. Арабско-русский словарь / В.Х. Баранов. - Ташкент: Камалак‚ 1994. – 911с.
3. Грамматикаи забони адабии ҳозираи тоҷик - Душанбе: Дониш‚ 1985‚ – 356 с.
4. Ғиёсов, Н.И. Ҷамъулҷамъ дар забонҳои арабӣ ва тоҷикӣ / Н.И. Ғиёсов / Маҷ. мақолаҳо. Забон ва рукни он. – Хуҷанд: Дабир, 2020. – С. 37 – 44.
5. Исмонов, К. Корбурди ҷамъи арабӣ дар забони тоҷикӣ / К.Исмонов // Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Бахши илмҳои филологӣ. – 2017. – №6. – Душанбе: Сино‚ – С. 45 - 48.
6. Камолова, Г. Хусусиятҳои морфологии забони “Мачмуъ-ут-таворих” / Г.Камолова. - Душанбе: Дониш, 1984. – 92 с.
7. Қосимова, М.Н. Таърихи забони адабии тоҷик / М.Н. Қосимова. Ҷилди 1. - Душанбе, 2011. – 566 с.
8. Қӯзиева, Н.М. Таҳлилимуқоисавиикатегорияҳоиграмматикииисмдарзабонҳоиарабӣватоҷикӣ: рисолабароидарёфтидараҷаиилмииномзадиилмҳоифилологӣ: 10.02.20 / Н.М. Қӯзиева. - Хуҷанд‚ 2019. – 166 с.
9. Мирбобоев, А. Муқаддимаи филологияи эронӣ / А.Мирбобоев. – Душанбе: Дониш, 2015. – 342 с.
10.Мирмухамедов, О. Т. Ҷамъбандииарабӣдарзабониадабиитоҷикииқарнҳои XVIII ва XX (дармисолиусулиҷамъбандиисолимиарабӣ) / О. Т. Мирмухамедов, Б. П. Ашрапов // ПаёмиДонишгоҳимиллииТоҷикистон. Бахшиилмҳоифилологӣ. – 2021. – № 6. – С. 53-59.
11.Муҳаммадтақӣ Баҳор. Сабкшиносӣ ё таърихи татаввури насри форсӣ / Муҳаммадтақӣ Баҳор. - Теҳрон, 1381. - Ҷилди 1. - 496 с
12.Рустамов Ш. Исм / Ш. Рустамов. – Душанбе: Дониш, 1981. – 220 с.
13.Сабзаев, С.М. Забон ва услуби шоирони маорифпарвар / С.М. Сабзаев. - Душанбе: Маориф‚ 1991. – 80 с.
14.Сиёев Б. Аз таърихи ҷамъбандии исмҳо дар забони тоҷикӣ / Б. Сиёев. - Душанбе: Дониш, 1976. - 170 с.
15.Тарҷумаи Таърихи Яминӣ. Муқаддима, таҳия, таҳшия, таълиқот, луғот ва феҳристи Н.И. Ғиёсов. Хуҷанд: Ношир, 2013, - 420 с.
16.Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ. Душанбе‚ 2008. ҷ.1. 950 с.; ҷ.2. 945 с.
17.Холиқов М. Г. Шакли ҷамъбандии иқтибосоти арабӣ дар «Тарҷумаи «Тафсири Табарӣ» / М. Г. Холиқов // Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Бахши илмҳои филологӣ. – 2016. – №3. – С.69-73.
18.Ҷалолов О.Ҷ. Категорияи ҷамъ ва баъзе масъалаҳои забони ҳозираи тоҷик / О.Ҷ. Ҷалолов. - Сталинобод: Академияи фанҳои РССТ‚ 1961. – 187 с.
19.Ҷобиров А. Корбурди пасвандҳои ҷамъбандӣ дар китоби «Бахше аз Тафсири куҳан» / А. Ҷобиров // Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Бахши илмҳои филологӣ. – 2018. – №8/1. – С.90-94.
20. Шарифов Б. Хусусиятҳои морфологии «Бадоеъ-ул-вақоеъ»-и Восифӣ / Б. Шарифов. – Душанбе: Дониш, 1985. – 232 с