0.0/5 овоз (0 овозҳо)

МАВҚЕИ ВОЖАИ «ОТАШ» ДАР ТАШАККУЛИ КАЛИМАҲОИ МУРАККАБ ДАР НАЗМИ БЕДИЛ

Муаллиф (он)

Олимҷонов М.О.

Чакидаи мақола

Вижагиҳои калимасозии назми яке аз бузургтарин намояндагони сабки ҳиндӣ Абдулқодири Бедил баррасӣ шудааст. Муоинаи назми Бедил собит месозад, ки шоир ба як қатор воҳидҳои луғавӣ, аз ҷумла, оина, обила, оташ, сар, ҳайрат, ҷунун ва ғ. таваҷҷуҳи хос дошта, аз як тараф, онҳоро зиёд ба кор мегирад, аз тарафи дигар, бо ин унсурҳои забон калимаҳои зиёди сохтаву мураккаб ташаккул медиҳад. Кӯшиш ба харҷ рафтааст, ки мақоми калимаи “оташ” дар созмони калимаҳои мураккаби навъи татпуруша нишон дода шавад. Собит мешавад, ки вожаи оташ вобаста ба сохтмони вожаҳои мураккаб беш аз даҳ маънӣ касб намуда, бо қолаби [исм + асоси замони ҳозираи феъл] вожаҳои мураккаб бештар ба бор овардааст.

Калидвожаҳо

Бедил, назм, калимасозӣ, калимаҳои мураккаб, татпуруша, оташ, маъно, воҳиди махраҷӣ, қолаб

Пайнавишт

1.    Айнӣ С. Мирзо Абдулқодири Бедил. Монография / С.Айнӣ. – Сталинобод: Нашрдавтоҷ, 1954. – 340 с.

2.    Айнӣ С. Луғати нимтафсилии тоҷикӣ барои забони адабии тоҷик. Куллиёт. Ҷ.12. / С.Айнӣ. – Душанбе: Ирфон, 1976. – 564 с.

3.    Айни Х. Бедил и его поэма «Ирфон». Монография / Х. Айни. - Сталинабад, 1956.

4.    Бедили Деҳлавӣ. Куллиёт. Ҷ.1-4. Тасҳеҳи Холмуҳаммади Хаста, Халилуллоҳи Халилӣ. Ба кӯшиши Баҳман Халифа Баноравонӣ. / Бедили Деҳлавӣ. - Теҳрон: Талоя, 1389. Ҷ.1 (бахши аввал). Ғазалиёт. – 798 с.; Ҷ.1 (бахши дувум). Ғазалиёт. – 1600 с.; Ҷ.2. Таркиббанд; Тарҷеъбанд; Қасоид; Қитъаот; Рубоиёт. – 650 с.; Ҷ.3. Маснавиҳо. – 812 с.; Ҷ.4. Чаҳор унсур; Руқаот; Нукот. – 582 с.

5.    Бертельс Е.Э. Некоторые замечания о Бидиле / Е.Э.Бертельс // История литературы и культуры Ирана. – Москва: Наука, 1988. – С.352-362.

6.    Деҳхудо А. Фарҳанги мутавассити Деҳхудо. Дар ду муҷаллад (зери назари дуктур Саъидҷаъфари Шаҳидӣ). / А.Деҳхудо. – Теҳрон: Муассисаи интишорот ва чопи Донишгоҳи Теҳрон, 1385. Ҷ.1-2. – 3224 с.

7.    Кадканӣ М.Ш. Шоири оинаҳо (баррасии сабки ҳиндӣ ва шеъри Бедил). Монография / М.Ш.Кадканӣ. – Теҳрон, 1379. – 338 с.

8.    Маонӣ А.Г. Фарҳанги ашъори Соиб. Дар ду муҷаллад. / А.Г.Маонӣ. – Теҳрон: Муассисаи мутолиот ва таҳқиқоти фарҳангӣ, 1365. Ҷ.1-2. – 818 с.

9.    Муин М. Фарҳанги форсӣ. Дар шаш муҷаллад. / М. Муин. - Теҳрон: Амири Кабир, 1375. Ҷ.1-4. – 5277 с.; Ҷ.5-6. – 2351 с.

10.Олимҷонов М. Сухан аз гавҳариёни сухан. – Хуҷанд: Нури маърифат, 2017. – 436 с.

11.Олимҷонов М. Сайри лафзу маънӣ. – Хуҷанд: Ношир, 2021. – 330 с.

12.Персидско-русский словарь /  В двух томах, под редакцией Ю.А.Рубинчика. – Москва: Русский язык, 1985. Т.1. – 800 с. Т.2. – 864 с.

13.Фарҳанги забони тоҷикӣ (аз асри Х то ибтидои асри ХХ). Дар 2 ҷилд (дар зери таҳрири М.Ш. Шукуров, В.А. Капранов, Р. Ҳошим, Н.А. Маъсумӣ). – Москва: Советская энциклопедия, 1969. Ҷ.1. – 951 с.; Ҷ.2. – 949 с.

14.Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ. Иборат аз 2 ҷилд. Зери таҳрири С.Назарзода, А.Сангинов, С.Каримов, Ҳ.Султон. – Душанбе: Шуҷоиён, 2010. Ҷ.1. – 996 с.; Ҷ.2. – 1095 с.

15.Фарҳанги форсии тоҷикӣ. Дар 2 ҷилд (зери назари М.Ш.Шукуров, В.А.Капранов, Р.Ҳошим, Н.А.Маъсумӣ). Баргардон аз хатти сириллик ва тасҳеҳоти М.Шуҷоӣ. - Теҳрон: Фарҳанги муосир, 1385. Ҷ.1-2. – 1947 с.

16.Ҳабиб А. Вожаномаи шеъри Бедил. / А.Ҳабиб. - Ҳамбург, 2005. – 251 с.

Таърихи нашр

Суббота, 30 Сентябрь 2023