0.0/5 овоз (0 овозҳо)

Роҷеъ ба этимологияи чанд вожаи ифодагари ҷонварони домӣ дар “Хамса”-и Низомии Ганҷавӣ

Муаллиф (он)

Бобоҷонова Дилбарҷон Абдумӯминовна

Чакидаи мақола

Дар мақола зоонимҳои ифодакунандаи ҳайвоноти хонагӣ дар “Хамса”-и Низомии Ганҷавӣ ба риштаи таҳлил кашида шудааст. Зикр гардидааст, ки Низомии Ганҷавӣ зоонимҳои ифодакунандаи ҷонварони хонагиро барои тасвири ҳолати рӯҳии қаҳра¬монони асар ва вижагиҳои ҷою макони амали қаҳрамонон мавриди истифода қарор додааст. Ба муайян  сохтани этимологияи зоонимҳои  тоҷикиасл, аз ҷумла  дад, дом, меш, барра, буз ва ғайра диқкати махсус дода шудааст. Шарҳу тавзеҳоти этимологии вожаҳо дар асоси асарҳои соҳавӣ, ҳамчунин фархангҳои мӯътабари  қуруни вусто “Бурҳони қотеъ” (ХVII) ва «Ғиёс-ул-луғот» (а. ХIХ) пешкаш шудаанд. Ҳамчунин эти¬мло¬гияи зоонимҳои иқтибосии арабӣ, аз ҷумла  ҳайвон, вуҳуш, ноқа баррасӣ шудааст.

Калидвожаҳо

этимология, “Хамса”, Низомии Ганҷавӣ, зооним, ҷонварони домӣ, ҷонварони дадӣ, фарҳангҳои асримиёнагӣ

Пайнавишт

1.    Айнӣ С. Луғати нимтафсилӣ барои забони адабии тоҷик//Куллиёт. Ҷилди 12.- Душанбе: Ирфон, 1976. - 506 с.

2.    Бобомуродов Ш., Мухторов З. Фарҳанги истилоҳоти забоншиносӣ. – Душанбе, 2016. – 428 с.

3.    Бобоҷонова Д. Номвожаҳои ҳайвоноту махлуқоти дигар дар “Лайлӣ ва Маҷнун”-и Низомии Ганҷавӣ//“Номаи Донишгоҳ”, 2015, №3(44), с.204-209.

4.    Доро Наҷот. Фарҳанги Доро. – Душанбе: Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикии Сафорати ҶИЭ дар Тоҷикистон, 2012. – 600 с; +8 с. форсӣ

5.    Касимов О.Х. Картина животного мира в «Шахнаме» Абулькасима Фирдоуси. – Душанбе: Дониш, 2011. – 136 с.

6.    Мирзоев Х.Х. Таджикская и английская гиппологическая терминология в историческом и сравнительном освещении. – Душанбе: Ирфон, 2010. – 152 с.

7.    Муҳаммад Ғиёсуддин. Ғиёс-ул-луғот (таҳияи матн бо пешгуфтор, тавзеҳот ва феҳристи А.Нуров)/ Ғиёсуддин М. – Душанбе: Адиб, ҷ.1, 1987.- 480 с.; ҷ.2, 1988. - 416 с.; ҷ.3, 1989. - 304 с.

8.    Муҳаммад Муин. Фарҳанги форсӣ. - Теҳрон, 1380. – 1339 с.

9.    Муҳаммад Ҳасани Дӯст. Фарҳанги татбиқӣ-мавзӯии забонҳо ва гӯйишҳои эронии нав. – Фарҳангистони забон ва адаби форсии Теҳрон, 2010 (1389). Дар ду ҷилд. – 1189 с.

10.              Муҳаммадҳусайн, Бурҳон. Бурҳони қотеъ. Дар панҷ ҷилд. – Теҳрон: Амири Кабир, 1391.  – 2470с.

11.              Низомии Ганҷавӣ. Куллиёт. Ҷилди 2. Лайлӣ ва Маҷнун. – Душанбе: Ирфон, 1982. – 368 с.

12.              Низомии Ганҷавӣ. Хамса. Махзан-ул-асрор. – Душанбе: Адиб, 2012. – 480 с.

13.              Оранский И.М. Введение в иранскую филологию. – М.: Наука, 1960. – 388 с.

14.              Оранский И.М. Иранские языки. – М.: ИВЛ, 1963. – 204 с.

15.              Подольская Н.В. Словарь русской ономастической терминологии. – М.: Наука, 1978. – 154 с.

16.              Саймиддинов Д. Вожашиносии забони форсӣ. – Душанбе: Пайванд, 2001. - 310 с.+ 94 с.форсӣ.

17.              Фарҳанги гӯишҳои ҷанубии забони тоҷикӣ. Мураттибон: М.Маҳмудов, Ғ.Ҷӯраев, Б.Бердиев. – Душанбе: Пажӯҳишгоҳи фарҳанги форсӣ-тоҷикии Сафорати ҶИЭ дар Тоҷикистон, 2012. – 946 с.

18.              Фарҳанги забони тоҷикӣ. Дар ду ҷилд. – М.: Советская энциклопедия, 1969, ҷилди 1. – 952 с.; ҷилди 2. – 952 с.

19.              Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ. – Душанбе, 2008, ҷ.1. – 950с.; ҷ.2. – 945с.

20.              Ҳофизи Ӯбаҳӣ. Тӯҳфат-ул-аҳбоб. – Душанбе: Ирфон, 1992. – 288 с.

Таърихи нашр

Среда, 24 Апрель 2019