Усулҳои асосии методологии фаъолияти илмии академик Раҳим Масов таҳлил шудаанд, ки дар ташаккули таърихнигории тоҷик ҳамчун мактаби мустақили илмӣ нақши калидӣ бозидаанд. Бо такя ба осори нашршудаи ӯ ва дар асоси равиши манбаъшиносӣ, муқаррароти муҳимми илмии муҳаққиқ — аз ҷумла талоши ӯ барои дарёфти мантиқи дохилии раванди таърихӣ, озод аз фишори идеологӣ — мавриди баррасӣ қарор гирифтаанд. Таваҷҷуҳи махсус ба танқиди ӯ нисбат ба схематизми таърихнигории шуравӣ ва ҷустуҷӯи бознигарии нақши омили миллӣ дар таърихи Осиёи Миёна зоҳир мегардад. Р. Масов таърихро ҳамчун натиҷаи таҳлили муназзами сарчашмаҳо мешинохт, ки дар он тафсири илмӣ бар ҳар гуна ҳадафҳои муваққатии сиёсати хориҷӣ авлавият дорад. Инчунин аҳаммияти мероси илмии ӯ барои наслҳои минбаъдаи муҳаққиқон таъкид шудааст, ки идомаи таҳқиқоти таърихиро дар давраи пасошӯравӣ, аз ҷумла дар доираи фаъолияти Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи А. Дониши АМИТ таъмин менамоянд.
академик Р. Масов, таърих, таърихнигорӣ, назарияи таърих, методология, таърихнигории тоҷик, принсипҳои илмӣ, масоили мубрам, Иттиҳоди Шуравӣ, ҶШС Тоҷикистон, АМИТ
1. Барг, М. А. Категория и методы исторической науки / М. А. Барг. – Москва: Наука, 1984. – 342 с.
2. Барг, М. А. Понятие всемирно-исторического как познавательный принцип марксистской исторической науки / М. А. Барг. – Москва: [б. и.], 1973. – 35 с.
3. Барг, М. А. Эпохи и идеи: Становление историзма / М. А. Барг. – Москва: Мысль, 1987. – 348 с.
4. Гулыга, А. В. Искусство истории / А. В. Гулыга. – Москва: Современник, 1980. – 288 с.
5. Гулыга, А. В. Эстетика истории / А. В. Гулыга. – Москва: Наука, 1974. – 28 с.
6. Иванов, Г. М. Исторический источник и историческое познание / Г. М. Иванов. – Томск: Изд-во ТГУ, 1973. – 250 с.
7. Иванов, Г. М. Методологические проблемы исторического познания / Г. М. Иванов. – Москва: Высшая школа, 1981. – 296 с.
8. Ковальченко, И. Д. Методы исторического исследования / И. Д. Ковальченко. 2-е изд. – Москва: Наука, 2003.
9. Лоиқ Шералӣ. Сухане дар бораи ин китоб: сарсухан ба китоби Р. Масов «Таърихи тоҷикон бо мӯҳри "комилан сиррӣ"» / Л. Шералӣ. – С. 6.
10.Мальцев, Ю. С. Научные исследования академика Р. М. Масова / Ю. С. Мальцев // Масов Р. Актуальные проблемы историографии и истории таджикского народа: статьи и выступления. – Душанбе, 2005. – С. 9.
11.Масов, Р. Актуальные проблемы историографии и истории таджикского народа: статьи и выступления / Р. Масов. – Душанбе, 2005. – 288 с.
12.Масов, Р. Актуальные проблемы современной таджикской историографии / Р. Масов // Актуальные проблемы историографии и истории таджикского народа: статьи и выступления. – С. 28–44.
13.Масов, Р. Бозсозӣ ва баъзе масъалаҳои муносибати миллӣ / Р. Масов // Ҳақиқати таърих: Саҳифаҳои ноаёни таърихи Партияи Коммунистии Тоҷикистон / таҳр. Ш. Султонов. – Душанбе: Ирфон, 1990. – С. 51–56.
14.Масов, Р. Искажение и присвоение прошлой истории таджиков / Р. Масов // Актуальные проблемы историографии и истории таджикского народа: статьи и выступления. – С. 71.
15.Масов, Р. Таджики: история национальной трагедии / Р. Масов. – Душанбе: Ирфон, 2008. – 536 с.
16.Масов, Р. Фарёди қурбониён: нидо аз саҳфаи таърих / Р. Масов // Ҳақиқати таърих: Саҳифаҳои ноаёни таърихи Партияи Коммунистии Тоҷикистон / таҳр. Ш. Султонов. – Душанбе: Ирфон, 1990. – С. 79–92.
17.Менщиков, И. С. Введение в методологию истории: учебное пособие / И. С. Менщиков. – Курган: Изд-во Курганского гос. ун-та, 2015. – 7 с.
18.Могильницкий, Б. Г. Введение в методологию истории / Б. Г. Могильницкий. – Москва: [б. и.], 1989. – 175 с.
19.Паёми табрикии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Ҷаноби олӣ, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бахшида ба 60-солагии Пажуҳишгоҳи таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон // Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи А. Дониш. 60 сол. – Душанбе, 2014. – 448 с.
20.Пирумшоев, Х. Неутомимый борец за правду истории / Х. Пирумшоев // Правда истории — его кредо. К 80-летию со дня рождения академика Р. М. Масова / отв. ред. Убайдулло Н. К. – Душанбе: Дониш, 2021. – С. 29–75.
21.Ракитов, А. И. Историческое познание: Системно-гносеологический подход / А. И. Ракитов. – Москва: Политиздат, 1982. – 303 с.
22.Убайдулло, Н.К. Академик Рахим Масов / Н.К. Убайдулло // Историк. – 2019. – № 4 (20). – С. 6–12.