Статья посвящена анализу письменных источников и исторических трудов, посвященных истории Бухарского эмирата второй половины XVIII – первой половины XIX вв. История Бухарского эмирата привлекала внимание русских и западных исследователей- историков и востоковедов, а также путешественников и государственных деятелей разного уровня. Автор статьи исследовал труды Флорио Беневени, Филиппа Ефремова, Т.С.Бурнашева, Э.А.Эверсмана, Е.К.Мейендорфа, А. Борнса, П.И.Демезона, ва И.В.Виткевича, П. Савельева, К. Бутенева, П.И. Небольсина, А.И.Глуховского, А. Вамбери, Н. Ханыкова и др., посвященные истории Бухары. Раскрыт вклад исследователей в изучение природы, общественно-политической обстановки, экономической и культурной жизни Бухарского эмирата.
сарчашмаҳоихаттӣ, асарҳоитаърихӣ, таърихиАморатиБухоро, сайёҳонваховаршиносонирус, муҳаққиқонитоинқилобиирусзабон
1. Абдураимов М.А. «Таърихи Абулфайзхон»-и АбдураҳмониДавлатваахборотиФлориоБеневинӣ ба ҳайсисарчашмаоидбатаърихихонигарииБухородарнимаиаввалиасриХVII // АхборотиАИРССЎзбекистон, СОН.-1958.-№6.-C.57.
2. Арапов Д.Ю. Хонигарии Бухоро дар таърихшиносии шарқшиносиирусӣ. / –М.: НашриётидонишгоҳиМосква.- 1981.-C.15
3. Бартолд В.В. Дувоздаҳ маърўза оид ба таърихи халқиятҳои туркнажоди Осиёи Марказӣ./-Алматы: Жалын,1993.-192 с.
4. Бартолд В.В. Оид ба таърихи обери Туркистон./Мунтахабот, Ҷ. III. M., 1965. -C. 110-111.
5. Бартолд В.В. Рўйдодҳо пеш аз юриши Хева дар соли 1873 тибқи нақли таърихнигори хевагӣ.// БартолдВ.В. Мунтахабот /Ҷ. II.қ.2.- М., 1964.-C.400.
6. Бартолд В.В. Таърихи Туркистон. Мунтахабот / Ҷ. II.қ.1.- М., 1963.
7. Бартолд В.В. Таърихи омўзиши Шарқ дар Аврупо ва Русия.// Мунтахабот / Ҷ.IX.-М.,1977
8. Бартолд В.В. Тоҷикон// Мунтахабот / Ҷ. II.қ.1.- М., 1963.
9. Богословский. РуқъаедоирбаводииЗарафшон. / К. Бутенев. ДарбобатибоигариҳоиминералииБухоро, оҳангудозӣ, сикказанӣ ва ҳоказо. // Маҷаллаи«Горныйжурнал».-1842.-4.1У.-к. ХваХ1; ХаниковН. ТавсифихонигарииБухоро.-СПб, 1843.
10.БоқиевО.Б. ИнъикоситаърихитоҷиконваТоҷикистондарасарҳоимуҳаққиқонитоинқилобиирус.-Душанбе: Дониш, 1991,C.53.
11.Борнс А. СаёҳатбаБухоро: Ҳикоятдархусуси шино ба дарёи Инд аз баҳртоЛаҳорбо ҳадяҳоишоҳиБританияиКабирва ҳисоботоидбасаёҳатиКобул, ТоторияваЭрон, китибқидастуроти ҳукуматиолии Ҳиндустондарсолҳои 1831, 1832 ва 1833 ба ҷоовардашудаанд, иборатазсе қисмат.-М., 1849.
12.Будрин В. РусҳодарБухородарсоли 1820.: (Сафарномаишоҳид) // МаълумотномаикишвариОренбургбарои соли 1871.-Оренбург, 1871.
13.Бурнашев Т. СаёҳатазхокиСибиртошаҳриБухородарсоли 1794 вабозгаштдарсоли 1796.// «Паёми Сибир», нашри шаҳрвандСпасский.- СПб, 1818.-қисмҳои 2 ва 3.
14.Бутенев К. Амали зовудӣ дарБухористон // Маҷаллаикӯҳӣ.- 1842, қ. 5, китоби 11.
15.Вамберӣ А. СаёҳатдарОсиёиМиёнаазТеҳрон тавассути биёбони Туркман бо соҳилишарқииБаҳриКаспийбаХива, БухороваСамарқанд, кисоли 1863 бомақсадиилмӣ босупоришиАкадемияиМаҷористондарПештаз ҷонибиузвионА. Вамберӣ анҷомдодашудааст.-М.,1867;. нашри 2.- 1874.
16.Вамберӣ А. ТаърихиБухороёТрансоксания. Тарҷ. азанглисӣ.-СПб, 1873, Ҷ. 1,2;
17.Глуховской А.И. ҚайддарбобатиаҳамиятихонигарииБухоробароиРусия. // СПб., 1867. Боз ӯ: АсоратдарБухоро // Маъюбирусӣ.-1868.-№№97-100.
18.Григорйев В.В. Дар бораи баъзе рӯйдодҳодарБухоро, Қӯқандва Қашқар: ҚайдҳоиМирзоШамсиБухорӣ. / - Қазон, 1861.
19.ҒуломовХ.О. ДарбораисафоратиФлориоБеневинӣ баБухоро // Фанҳои ҷамъиятӣ дарЎзбекистон.-1978.-№8.-С.31.
20.Дмитровский Н.В. ФеҳристибиблиографиинигоришотдарбобатиОсиёиМарказӣ, кидарРусиябазабонирусӣ азсоли 1692 то 1870 бачопрасидаанд.// МаводбароимақолаҳоикишвариТуркистон: солнома. СПб, 1874.- Барориши 3.-С.181-252
21.Долинский В. Дар бораи муносибатҳоиРусия ва мулкҳоиосиёмиёнагӣ вадарбобатисохторидаштиосиёимиёнагӣ./ - СПб., 1865.
22.ЕфремовФ. Мусофирати нӯҳсолаиунтер-афсарФ. ЕфремовдарОсиёиМарказӣ: БотаҳририЭ. Мурзаев./ -М.:Географгиз, 1950.
23.Ефремов Ф. Ҷаҳонгардииунтер-афсариРусиягӣ Ф. Ефремов./ -СПб.,1786.
24.Жуковский С.В. Оид ба таърихи муносибатҳоиРусиябоБухороваХеваиохириасриХVIII / Маҷмӯаишарқӣ, 1916.-Китоби 2.
25.Залесов Н. Очерки муносибатҳоидипломатииРусиябоБухороазсоли 1842 тосоли 1843. //Маҷмуаи ҳарбӣ.- 1862.-№9. Бозхуди ӯ: СафоратиполковникН.П.ИгнатйевбаХиваваБухоро дар соли 1858.// Ахбороти русӣ.-1871.- №2.
26.Кал Е. (мураттиб) дастнависҳоифорсӣ, арабӣ ватуркииКитобхонаиоммавииТуркистон.- Тошканд, 1889.
27.Ковалевский Е.П. Осиёи Марказӣ. СаёҳатиМуравёв, Мейендорф, КонноливаБорнс. Китобхонабароихониш, 1834, Ҷ.6, боби 3. С.122-124.
28.Маълумот дар бораи Бухоро. Моҳномаи таърихӣ ва ҷуғрофӣ бароисоли 1779./ - СПб, 1779.
29.Мейендорф Е.К. СаёҳатазОренбургбаБухоро./ -М.,1975.- С. 120.
30.Игнатйев Н. Миссияи флигел-адютант полковник Н. Игнатйев ба Хива ва Бухоро дар соли 1858./ -СПб., 1897.-С.278
31.Неболсин П.И. ОчеркҳоитиҷоратиРусия бо Осиёи Марказӣ. // Қайдҳои ҷамъияти ҷуғрофииРусӣ.- СПб, 1856.- Т.Х.
32.Остроумов Н.П. Мадрасаҳо дар кишвари Туркистон // Маҷаллаи Вазорати маорифи халқ.- 1907.- Январ.-(Н.С.-Қ.7).
33.Остроумов Н.П. Сортҳо: маводҳои этнографӣ, нашри муаллиф./ - Тошканд.-1890.- Барориши 1.-С.137; 1892.-Барориши 2.-С.175.
34.Савелйев П. Бухоро дар соли 1835./ - СПб., 1836; боз худи ӯ. Бухоро: Донишномаивожаҳо./ -СПб., 1836, Ҷ.7, С.459-464; бозхуди ӯ: Бухористон. Дар ҳамон ҷо. С. 464-465.
35.Сафарнома дар бораи хонигарии Бухоро: ҲисоботиП.И. Демезон ва И.В.Виткевич. / М.: Наука, Сарредаксияи адабиёти шарқӣ.- 1983.- С.143.
36.СафарномаиК.Ф.Бутенев: /БойгонииРусия. ҶилдиХII. -М.: ФондифарҳангиРусия; Студияи«Тритэ»-и Никита Михалков «Бойгонии Русия», 2003.- C. 371-374.
37.Семенов А. Омӯзишимаълумотитаърихӣ дарбобатисавдоиберунавасаноатиРусияазнимаисадаиХУ11 тосоли 1856./ - СПб., 1856. қ. 3.- боби 7.
38. Хаников Н. Тасвири хонигарии Бухоро./ - СПб., 1843