Анализируются проблемы перевода исторических трактатов с арабского языка на персидский на примере одной из авторитетных летописей ХII века - «Китоб ал-футух» («Книга завоеваний») Ибн А`сама. Книгу завоеваний автор делит на две части: в первую часть входят летописи, где излагаются сведения о завоевании всех исламских стран, такие как «Футух ал-булдон» («Завоевание стран») Ахмада ибн Яхья Балозури. Вторая часть объединяет летописи, посвященные завоеванию отдельных городов и регионов. «Книгу завоеваний» Ибн А`сама, известную также под названиями «Тарджумаи «Та`рихи А`сами Куфи» («Перевод «Истории А`сама Куфи»), «Футухоти Шом» (Завоевание Сирии), «Футухи А`сам» («Книга завоеваний А`сама»), «Таърихи футух» («История завоеваний») и описывающую события 30-80 годов, автор статьи относит ко второй группе. Также подвергнуты анализу жизнь и научная деятельность Ибн А`сама, переводчика летописи Мухаммада Хирави, и сопоставляются стиль изложения оригинала и манера слога персидского перевода.
«Книга завоеваний», Ибн А`сам, Мухаммад Хирави, Мухаммад Мобиджнободи, перевод с арабского на персидский, Вокиди, смысловой перевод
1. Оинаванд, Содиқ. Илмитаърихдаргустураи тамаддуни исломӣ. - Теҳрон: пажӯҳишгоҳиулумиинсонӣ вамутолиотифарҳангӣ, 1377.-712 саҳ.
2. Алиакбари Дехҳудо. Луғатнома.(CD-ROM), Ривояти дуввум, 2002.
3. Ҳоҷӣ Халифа. Кашф уз-зунун ан асомиал кутуб ва-л-фунун. Таҳқиқ МуҳаммадШарафуддинЁлтақоё Ҷ.1-2. – Бейрут-Лубнон: Дор эҳёат-турросал-арабӣ, 1360/1941. -2056с.
4. Ёқут, Ҳамавӣ. Мӯъҷамул-удабо. ТарҷумаиАбдулмуҳаммадиОятӣ. –Теҳрон: Суруш, 1381. Ҷ.1-2. -1392 саҳ.
5. Зираклӣ, Хайриддин. ал-Аълом. -Ҷ.1-8. Бейрут, Дорул-илмлилмаллойин. – 1989. –Ҷ.1. -340 саҳ.
6. Абумуҳаммад, АҳмадибнАъсамал-Куфӣ. Китобал-футуҳ. Ҷ.1-9. Таҳқиқ Алӣ Ширӣ. Бейрут, Дорул-азво,1411/1991.
7. Ибни Аъсами Куфӣ. ал-Футӯҳ. ТарҷумаиМуҳаммадибниАҳмадиМуставфии Ҳиравӣ. Таҳқиқи ҒуломризоиТаботабоииМаҷд. Теҳрон: Интишоротваомӯзишиинқилоби исломӣ, 1372. – 1052 с.
8. Алӣ ҒуломиДаҳақӣ. Тарҷумаи“ал-Футӯҳ”-иИбниАъсам./ Маҷмӯаимақолоти ҳафтуминмаҷмаиустодонизабонваадабифорсии ҷаҳон. - Теҳрон, 1431. –Саҳ.22-31.
9. Дабири Сиёқӣ. Аъсам. Доиратул-маорифибузургиисломӣ. – Ҷ. 3, с 26.
10. Ҳермон Эте. Таърихи адабиёти форсӣ. ТарҷумаиСодиқ РизозодаШафақ. - Теҳрон: Бунгоҳитарҷумаванашрикитоб, 1356. -361 саҳ.
11. Сафо, Забеҳулло. Таърихи адабиёт дар Эрон. Ҷилди 3, бахши 2. - Теҳрон: Фирдавс, 1373/1953.
12. Маликушшуаро Баҳор. Сабкшиносӣ ё таърихи татаввури насри форсӣ. –Душанбе: Бухоро, 2012. - 570саҳ.
13. Воқидӣ, МуҳаммадибниУмар. Китоур-раддамаъанабзаминфутуҳ ал-Ироқ вазикрил-Мусноибн ҲорисаашғШайбонӣ. Таҳқиқ Яҳёал-Ҷабурӣ. –Бейрут, дорул-ғарбул-исломӣ, 1410/1990. – 231 саҳ.
14. Феҳриствораикитобҳоифорсӣ. БакӯшишиАҳмадиМунзавӣ. Ҷ.3, бахши ҳаштум: Таърихипаёмбаронуимомон. Теҳрон, 1382/2003. - 1041 саҳ.
15. Стори, Чарлз Амброуз. Персидская литература. Био-библиографический обзор (в трёх частях). Перевод с английского, переработаль и дополнил Ю.Э.Брегель. – Ч.1 .- Москва, Восточной литературы, 1972. -694 стр.